رصدخانه دانشگاه کاشان - جدول اوقات شرعي كاشان

شهرستان كاشان به عنوان يكي از شمالي ترين مناطق استان اصفهان و با توجه به فاصله چند صدكيلو متري اين شهر از شهر اصفهان در مركز اين استان همچنين شهر تهران ، اوقات شرعي اعلام شده توسط اين دو شهر با افق كاشان مطابقت نداشته و قابل استفاده نيست. زيرا اگرچه طول جغرافيايي كاشان نسبت به اين دو شهر اختلاف ناچيزي دارد و باعث مي شود اذان ظهر با اختلاف چند ثانيه در هر سه شهر اعلام شود. اما اختلاف عرض جغرافيايي كاشان به ميزان حدود دو درجه نسبت به شهرهاي اصفهان و تهران موجب مي گردد هريك از وقتهاي شرعي اذان صبح، طلوع و غروب خورشيد و اذان مغرب در كاشان نسبت به هريك از شهر هاي اصفهان يا تهران در طول سال گاهي زودتر ، گاهي ديرتر و گاهي هم زمان باشد. باور قديمي كه در بين عموم مردم رايج است اين است كه اگر طول جغرافيايي برابر باشد ، اوقات شرعي مشابه است. در صورتي كه اگر دو نقطه را روي يك نصف النهار كره زمين در نظر بگيريم. براي مثال يكي در عرض جغرافيايي 34 درجه و ديگري در عرض جغرافيايي 70 درجه، با اينكه هردو طول جغرافيايي مشابهي دارند. اما در اوايل زمستان در عرض جغرافيايي 70 درجه خورشيد اصلا طلوع نمي‌كند. و شب قطبي يا شبهاي سفيد را شاهد هستيم. اما در عرض جغرافيايي 34 درجه ( كاشان) به هيچ وجه شب قطبي رخ نمي دهد. بنابر اين عرض جغرافيايي تاثير زيادي بر اوقات شرعي همچون طلوع و غروب خورشید دارد. اما در كاشان بعضي از مردم همه اوقات شرعي خود را با يك اختلاف مشخص ( مثلا 5 دقيقه ) نسبت به تهران يا اصفهان در نظر مي گيرند. در صورتي كه براي نمونه اذان صبح در كاشان گاهي زودتر ، گاهي ديرتر و گاهي همزمان با اصفهان است. بعضي از افراد نيز جدولهايي كه حدود 50 سال قبل محاسبه شده را در اختيار داند. اما در محاسبه اين جداول نيز بسياري از ملاحظات نجومي كه امروزه لحاظ مي گردد، در نظر گرفته نشده است. لذا با توجه به گوناگوني آراء در اين زمينه رصدخانه دانشگاه كاشان در سال 1386 با حمايت مالي روابط عمومي اين دانشگاه جدول اوقات شرعي كاشان را منتشر نمود.
اين جدول به كوشش آقاي ایرج صفايي كارشناس رصدخانه دانشگاه كاشان بصورت پوستر در اندازه 50 در 70 سانتيمتر چاپ و به مساجد شهرستان كاشان ارسال گرديد. اما از آنجا كه شمارگان منتشر شده از اين جدول محدود بود، امسال برآن شديم تا جدولهاي اوقات شرعي كاشان را به تفكيك ماه هاي سال در گاهشماري ايراني از طريق اينترنت منتشر نماييم. اين جدولها براي كل سال و كليه سالها قابل استفاده است. جدولها برگرفته از کتاب اوقات شرعی استان اصفهان نوشته محمود گلابگیرنیک و زنده‌یاد دکتر تقی عدالتی است که در سال 1380 توسط انتشارات به‌نشر منتشر شده است. تمامی جدولها توسط آقای صفایی در رصدخانه دانشگاه کاشان بازنگری شده و در صورت نیاز اصلاح گردیده است.
نقطه مبناي محاسبه مختصات جغرافيايي ، نقطه اي نزديك ميدان امام حسين كاشان است. جدول زماني بر اساس ساعت رسمي كشور ( با احتساب زمان تابستاني) و با دقت ثانيه مي باشد. در محاسبات طول جغرافيايي 51 درجه و 26 دقيقه و 50 ثانيه شرقي و عرض جغرافيايي 33 درجه و 58 دقيقه و 55 ثانيه شمالي در نظر گرفته شده است. كه با چند ثانيه اختلاف اكثر نقاط شهرستان كاشان قابل استفاده است.