رصدخانه دانشگاه کاشان - بارش شهابی برساوشی ۱۳۹۷

شامگاه یکشنبه ۲۱ و دوشنبه ۲۲ امرداد ۱۳۹۷ آسمان با شهاب ترئین می شود

گرمای روزهای تابستان، پناه بردن به خنکای شب و منظره آسمان که در این شبها میزبان ستارگان، سیاره های درخشان و البته شهاب های زودگذر است.

همه ساله عبور كره زمين از باقيمانده دنباله بعضي از دنباله دارها موجب مي شود تا در بازه زماني چند شب تعداد شهاب هاي قابل مشاهده افزايش يابد. در جدول زير تعدادي از مهم ترين بارشهاي شهابي سال به همراه دنباله داري كه سنگ ريزه هايي از آن در منطقه خاصي از مدار زمين به دور خورشيد باقي مانده و عامل ايجاد بارش شهابي است ذكر شده . همچنين بازه زماني بارش شهابي و زمان حداكثر فعاليت ذكر شده است. اما از آنجا كه فاصله اين ذرات نسبت با ناظر زميني زياد است. دقيقا تصويري همچون پرسپكتيو نقطه اي به نظر مي رسد. ناظر تصور مي كند كه تمام اين ذرات از نقطه خاصي از آسمان به اطراف پراكنده مي شوند. اين نقطه كانون بارش ناميده مي شود. در جدول مختصات سماوي کانون بارش نيز ذكر شده است. با توجه به موقعيت اين نقطه نسبت به صورت فلكي موجود در آن، هر بارش شهابي نامگذاري مي شود. سرعت ميانگين ذرات در هنگام ورود به جو در ستون بعدي ذكر گرديده است. و در پايان پارامتري به عنوان ZHR ذكر گرديده است كه حداكثر تعداد شهاب قابل مشاهده در ساعت را نشان مي دهد. البته اكثر موارد مشاهده چنين تعداد شهاب براي ناظران ميسر نيست. چراكه اين پارامتر وابستگي زيادي به تراكم ذرات و موقعيت ناظر و چند پارامتر ديگر دارد. برای نمونه در بارش شهابی برساوشی اگر رد هر شهاب را امتداد دهیم مشخص می شود که تقریبا بیشتر شهابها در زمان بارش از نقطه ای نزدیک سر صورت فلکی برساوش به اطراف آسمان پخش می شود. این بارش شهابی از بقایای دنباله دار 1862II است و از 27 تیر آغاز شده و تا 3 شهریور ادامه دارد. اما اوج بارش در 22 امرداد است. بطور معمول در اوج بارش حدود 100 شهاب در ساعت با سرعت حدود 59 کیلوتر بر ساعت قابل مشاهده است.

لازم به ذکر است که برای رصد بارش شهابی نیاز به هیچ ابزاری همچون تلسکوپ یا دوربین دو چشمی نیست. فقط بهتر است در موقعیتی که آلودگی نوری کمتری دارد حضور پیدا کرده(یعنی جایی دور از شهرهای بزرگ) و در طول زمان رصد به آسمان نگاه کنیم. مشاهده می شود که تعداد شهابها نسبت به شبهای عادی بیشتر است. بهترین زمان برای رصد بارش شهابی از نیمه شب تا سحرگاه است.
برای تصویر برداری از این پدیده نجومی هم بهتر است از دوربینهای عکاسی حرفه ای استفاده شود. لنزهای با میدان دید باز کارآمدتر هستند. برای عکاسی، زوم دوربین را در کمترین حالت قرارد داده، و برای بینهایت فوکوس کنید. در حالت فوکوس باید ستارگان بصورت نقطه نورانی دیده شوند. حساسیت را نیز تا حد امکان کاهش داده و زمان نوردهی را در حد چند دقیقه قرار می دهند. گاهی نیز تعدادی عکس با زمان نوردهی مساوی، با فاصله زمانی مساوی گرفته و با نرم افزارهای پردازش تصویر برهم نهی می کنند. درست شبیه ثبت رد نور ستارگان. اگر خوش شانس باشید، رد نور شهاب هم در کادر دوربین شما قرار خواهد گرفت.

نگارش: ایرج صفایی

دریافت آگاهی بیشتر در مورد بارشهای شهابی:
www.uko.ir/uko_website/fa/article66.html

بارش شهاب برساوشی امرداد 1397