شاسوسا کجاست؟ تاریخ : دوشنبه، 19 خرداد ماه ، 1393
موضوع : چارتاقي ها


    معرفی شاسوسا از زبان سهراب سپهری و به بهانه عکسهای نجومی مجید قهرودی از این بنا

 

کنار مشتی خاک
در دوردست خودم، تنها، نشسته ام.

....

آن طرف، سیاهی من پیداست:
روی بام گنبدی کاهگلی ایستاده ام، شبیه غمی.
و نگاهم را در بخار غروب ریخته ام.
روی این پله ها غمی، تنها، نشست.
در این دهلیزها انتظاری سرگردان بود.

...

   «شاسوسا»، تو هستی؟
   دیر کردی:
   از لالایی کودکی، تا خیرگی این آفتاب، انتظار تو را داشتم.
   در شب سبز شبکه ها صدایت زدم، در سحر رودخانه، در آفتاب مرمرها.
   و در این عطش تاریکی صدایت می زنم: «شاسوسا»!
   این دشت آفتابی را شب کن
   تا من، راه گم شده را پیدا کنم، و در جاپای خودم خاموش شوم.
   «شاسوسا» وزش سیاه و برهنه!
   خاک زندگی ام را فراگیر.

...

شاسوسا که شاید شاه ساسان هم گفته می شده است، مزرعه ای در شرق کاشان بوده که به دلیل حفر چاههای عمیق و نیمه عمیق در منطقه، و برداشت بی رویه از آبهای زیر زمینی در سی سال اخیر، سطح آب زیر زمینی آن کاهش یافته و قنات یا چاه آب آن خشک شده است. باغهایی در کنار آن بوده که اکنون ویرانه ای از آنها باقیست. در این محدوده بنایی خشتی در حصاری از چینه های گلی قرار گرفته است. خود بنا پلانی تقریبا مربع داشته و دارای تاق گنبدی بوده است. قسمتی از تاق بنا فرو ریخته است. کاربری اصلی بنا همچنین قدمت آن مشخص نیست. کسی هم ظاهرا از قدمت و کاربری آن آگاهی چندانی ندارد. اما اینقدر جالب بوده که شاعر معاصر کاشانی، یعنی سهراب سپهری یکی از شعرهای خود را برای این بنا و ظاهرا در داخل این بنا سروده است.
مجید قهرودی عکاس نجومی خوش ذوق کاشانی عکسهای زیبایی از این بنا همراه با مناظر آسمان گرفته است. عکسهای آسمان و زبان سپهری شاید بتواند بهتر از هر نوشته ای گویای وضعیت این بنا در دوران سهراب و زمان حاضر باشد. این بنا نیز از جمله ده ها بنای تاریخی منطقه کاشان و آران و بیدگل است که چندان توجهی بدان نشده و در حال خرابی است.  و شاید تا چند سال دیگر حتی نامی از آنها باقی نماند. حتی ظاهرا ثبت تاریخی هم نشده است. البته یک موسسه انتشاراتی به نام انتشارات شاسوسا در حال فعالیت است. اما آیا خود شاسوسا باقی خواهد ماند؟ یا چنان که سهراب سپری گفته:

....

لبخند «شاسوسا» به خاک می ریزد
و انگشتش جای گمشده ای را نشان می دهد

....

؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟


برای مشاهده بهتر عکسها را ذخیره کنید.

آسمان زمستانی بر فراز بنای شاسوسا


نمای داخلی شاسوسا و ستارگان هفت اورنگ یا هفت برادران از صورت فلکی خرس بزرگ از داخل گنبد فروریخته بنا نشان داده شده است.


رد نور ستارگان بر فراز نمای کلی بنای شاسوسا و حصار گلی آن


شاسوسا بنای تاریخی سهراب سپهری عکس نجومی



منبع این مقاله : رصدخانه دانشگاه کاشان
http://www.uko.ir

آدرس این مطلب :
http://www.uko.ir/modules.php?name=News&file=article&sid=189