جستجو


منوي اصلي
مقالات سایت
· چگونگي طراحي و كاربرد زرقاله
· جمشید کاشانی
· ایران و اختر شناسی در جهان
· شیخ بهایی
· The heritage of ancient Iranian astronomy
· آموزش استرلاب
· شمس الدين محمد خفري
· پژوهشی بر آنتن فضایی تداخل سنج لیزری (LISA)
· بررسی بزرگترین آشکارسازهای تداخل سنج لیزری امواج گرانشی جهان
· چگونگي طراحي و ساخت استرلاب زورقي
· ابزارهاي نجومي رصدخانه مراغه
· چگونگي طراحي و ساخت صفحه ميزان عنكبوت در استرلاب
· چگونگی طراحی و ساخت ربع ساعتی معوجه
· طيف نگاری نجومی و محاسبه سرعت دوران سيارات
· اندازه گيری سرعت چرخش محوری ستاره کرکس
· اندازه گيری سرعت چرخش محوری ستاره دُم شیر
· اندازه گيری سرعت چرخش محوری ستاره جلودار
· اندازه گيری سرعت چرخش محوری ستاره‌ی "بازوی راست"
· کوشیار گیلانی
· اندازه گيری سرعت چرخش محوری ستاره قلب الاسد
· استرلاب، تغییرات و تکامل آن در ایران
· مشاهده ساختار نامتقارن در جو ناهید با استفاده از پردازش تصویر
· نورسنجی ستاره متغیر XZ Dra
· چگونگی طراحی و کاربرد استرلاب مسطری
· تفکیک ستاره از کهکشان با استفاده از پارامتر انتقال به سرخ اجرام در شبکه عصبی چند لایه پرسپترون
· طراحی یک سیستم مبتنی بر شبکه عصبی MLP در تفکیک ستاره از کهکشان با استفاده از پارامتر انتقال به سرخ
· Describing the theory of Earth's rotation by using four kind of astrolabe
· Spectroscopy of fast rotating stars, with small telescopes
· نقش غیرقابل انکار دانشمندان ایرانی در پایه‌گذاری علم نجوم
· آیا نخستین گام برای ستاره شناسی، خریدن تلسکوپ است؟
· طیف سنجی ستاره گامای ذات الکرسی و بررسی ساختار ستارگان Be
· بررسی اختروش‌ها به عنوان شمع‌های استاندارد کیهانی
· مطالعه تطبیقی نقوش استرلاب عهد صفوی و استرلاب دوره معاصر
· نقدی بر نظریه تعیین ابتدای فصل‌ها در آتشکده نیاسر
· History and kinds of astrolabe in the Middle East and its use in Armenia
· بازشناسی و بازخوانی ملاحظات نجومی در طرح‌اندازی میدان نقش جهان اصفهان
موقعيت فعلي ايستگاه فضايي
پیگیری اخبار

ایمیل خود را برای پیگیری اخبار وارد کنید:


تصوير زنده حركت ابرها
استرلاب ایرانی ثبت ملی شد
ابزارهاي نجوم قديم    با همکاری ایرج صفایی مسئول رصدخانه دانشگاه کاشان، استرلاب ایرانی ثبت ملی شد


تصمیم بر ثبت پرونده استرلاب ایرانی در چهارچوب میراث ناملموس از طرف معاونت صنایع دستی استان اصفهان اوایل سال 1390 گرفته شد که برپایه پژوهشهای گسترده ایرج صفایی در این موضوع و با همکاری ایشان تا پایان همان سال تکمیل شد. آقای صفایی پس از پیگیریهای زیاد، مصاحبه انتقادی با خبرنگار روزنامه همشهری استان اصفهان انجام دادند که در نهم اردیبشت 1396 در این روزنامه منتشر شد. بالاخره پس از تعلل شش ساله توسط اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان در تابستان 1396 این پرونده به سازمان میراث فرهنگی در تهران فرستاده شد و در یکم شهریور 1396 با عنوان "فن و مهارت ساخت استرلاب مسطح" با شماره 105 در بخش میراث ناملموس ثبت گردید. در این پرونده به تاریخچه، انواع، روش ساخت و کاربرد استرلاب ایرانی پرداخته شده است. قسمتی از محتوای این پرونده، فیلم مستندی است که در این باره ساخته شده است. بخشهای مربوط به چگونگی طراحی صفحات استرلاب، همچنین نحوه کاربرد استرلاب در رصدخانه دانشگاه کاشان و با حضور آقای صفایی فیلم برداری شده است. اما بخشهای مربوط به چگونگی ساخت این ابزار در کارگاههای اصفهان و توسط استادکاران زبردست اصفهانی از جمله منصور حافظ پرست فیلم برداری شده است. مجری پرونده آقای جمال کشاورز بوده است.

ایرج صفایی نزدیک به بیست سال است که در زمینه ابزارهای نجوم قدیم ازجمله انواع استرلاب تحقیقات گسترده ای انجام داده است. ایشان تاکنون بر روی حدود سی نوع استرلاب مطالعه نموده و 12 گونه استرلاب که بعضا کاملا فراموش شده بوده را طراحی و یا ساخته و درواقع احیا نموده است. در این پرونده به حاصل پژوهشهای ایشان تا سال 1390 پرداخته شده و به پژوهشهای اخیرشان اشاره ای نشده است. چراکه پرونده پس از تکمیل در همان سال بدون تغییر فقط با تاخیر شش ساله به ثبت رسیده است.


استرلاب را می توان مهم ترین ابزار نجوم قدیم برشمرد. گرچه گستره بهره برداری از آن از هند تا شمال آفریقا بوده است اما قدیمی ترین، دقیق ترین و زیباترین نمونه ها همچنین بیشترین گونه های آن در محدوده "ایران بزرگ" ساخته شده و به کار برده می شده است. برخلاف تصور عموم و حتی متون قدیم، نام استرلاب از ریشه واژگان فارسی باستان است. بخش نخست آن یعنی "استر" از واژه "استاره" یا "ستاره" فارسی باستان و فارسی دری گرفته شده است، که در در زبانهای هند و اروپایی نیز با اندکی تغییر بکار برده می شود. بخش "لاب" از فعل لابیدن به معنی تابش کردن در زبان پارتی گرفته شده است. بنابراین همانطور که ما واژه ستاره را با "ط" نمی نویسیم، بهتر است واژه استرلاب هم با "ط" نوشته نشود. این ابزار نجومی برای اندازه گیری زوایه قرار گیری اجرام آسمانی نسبت به ناظر استفاده می شده و در عین حال شبیه ساز آسمان هم بوده است. بسیاری از ابزارهای علمی کنونی از استرلاب الگوبرداری شده است. از ساختار شبیه سازی آن در نقشه های آسمان تا چند سال قبل هم استفاده می شد. اما با گسترش نرم افزارهای نجومی شبیه ساز آسمان، از این بخش کاربرد استرلاب کمتر استفاده می شود. با این وجود در سالهای اخیر توجه بسیاری از علاقمندان به این ابزار جلب شده و کلاسهای آموزش استرلاب و استفاده از کیت های آموزشی آن گسترش یافته است. در دیگر نقاط دنیا شاید نتوان سازندگان استرلاب را پیدا کرد اما در ایران و مخصوصا اصفهان و شهرهای اطراف آن هنوز سازندگان این ابزار با سبک سنتی  به ساخت آن می پردازند. سازندگان سنتی استرلاب در چند دهه اخیر بیشتر به جنبه هنری آن می پرداختند اما با احیای روشهای طراحی و کاربرد استرلاب توسط کسانی همچون آقای صفایی، سازندگان نیز به سوی واقعی تر و دقیق تر نمودن دست ساخته های خود روی آورده اند. از آنجا که این صنعت و هنر که از پشتوانه علمی ژرفی برخوردار است، هنوز در ایران فعال است، جا دارد در عرصه جهانی نیز به ثبت برسد.



کلمات کليدي : ثبت ملی استرلاب ایرانی Astrolabe
ارسال شده در مورخه : سه شنبه، 2 آبان ماه ، 1396 توسط admin


مرتبط با موضوع :

 ثبت ملی استرلاب ایرانی  [سه شنبه، 20 مهر ماه ، 1400]
 گفتگوی زنده ابزارهای نجوم قدیم  [سه شنبه، 14 ارديبهشت ماه ، 1400]
 نگاهی به پرونده ثبت ملی استرلاب  [سه شنبه، 26 شهريور ماه ، 1398]
 فیلم استرلاب  [جمعه، 16 فروردين ماه ، 1398]
 گردهمایی منجمان آماتور در سال 1396  [جمعه، 9 تير ماه ، 1396]
 مصاحبه با روزنامه همشهر نهم اردیبهشت 1396 در باره استرلاب  [پنجشنبه، 21 ارديبهشت ماه ، 1396]
 کارگاه آموزشی گاهشماری و استرلاب آبان 1395  [جمعه، 14 آبان ماه ، 1395]
 بازآفرینی و ساخت استرلاب مسطری توسط آقای صفایی  [دوشنبه، 24 فروردين ماه ، 1394]
 نمایش عمومی فیلم استرلاب در اصفهان  [دوشنبه، 8 ارديبهشت ماه ، 1393]

نام شما: [ کاربر جدید ]

عنوان:
 
نظر:


:) ;) |) :- :( :0 :# *) ^) +)) :} |(( @: (:) :? :**

کد امنيتي : wib91jez
تايپ کد امنيتي : [ بازگشت ]
امتیاز دهی به مطلب
امتیاز متوسط : 5
تعداد آراء: 12


لطفا رای مورد نظرتان را در مورد این مطلب ارائه نمائید :

عالی
خیلی خوب
خوب
متوسط
بد

انتخاب ها

 گرفتن پرينت از اين مطلب گرفتن پرينت از اين مطلب

اشتراک گذاري مطلب

  

PHPNuke Farsi [MT Edition] Project By PHPNuke.ir
مدت زمان ایجاد صفحه : 0.19 ثانیه